шекілдеуік — майы. Шекілдеуік дәнінен алынған сұйық май. Ол ойылып қалған алақанына ш е к і л д е у і к м а й ы н жағып, сәл кебіңкірегенінен кейін қолын дәкемен қалың етіп орап алды (І.Есенберлин, Махаб. мейр., 220). Шекілдеуік шақты. Шекілдеуікті аузына… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шек — ет. Бір нәрсеге өрнек түсіру, кестелеу. од. Ешкі малын қайыру, тоқтату ишараты … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
шекқұрт — (Қар., Қарқ.) қой, ешкі ауруының бір түрі. Ш е к қ ұ р т болған қой союға жарамайды (Қар., Қарқ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
көкпар — зат. Бауыздап, ішек қарнын алған малды (көбіне ешкі, лақ) ат үстінде тартысатын ұлттық сайыс. Ұлттық ат спорты ойындарының бірі. Әуелгі аты «көк бөрі» дегеннен шыққан. Мал баққан көшпелі халықтар үшін өте қауіпті аң қасқыр (бөрі). Оны соғып алған … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
жаманаттас — ет. Ұрсысу, керісу, сөзге келу, шекісу. Бір қой үшін ж а м а н а т т а с ы п масқара болғанша, қайдан шықса онан шықсын,– деп сиырдың тіліндей қағазды умаждап умаждап аузына атып ұрды (Ә.Нұрпейісов, Соңғы., 43). – Ж а м а н а т т а с ы п қайтесің … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
әлақ — (Қарақ.) қош! шек! Қой ешкіні қайыруда айтылатын одағай сөз. – Ә л а қ! деген біреудің қой қайырған дауысы естілді (Қарақ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қолқанатсыз — сын. Жұмсай қоятын ешкімі жоқ, көмекшісіз, жәрдемшісіз. Сәмиға мен Бескемпір масағын жинап, қ о л қ а н а т с ы з қалған кәрі құртаңның огородын қазып, ақы пұлына тапқан бірер мөшек картобын қаптап, келер қыстың аяғын күткен (Қ.Ысқақ, Ақсу., 445) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
лафсан — зат. Жасанды талшықтан тоқылған материал. Өзінің ақ нейлон көйлегі мен л а ф с а н шалбары мынау ыстықта адамды ешкі қотыр қылатын бітеу мөшек екеніне Сиғаттың көзі жетті (Қ.Ысқақ, Ақсу., 343) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі